Rikken studeerde aan de Academie voor Kunst en Industrie in Enschede, waar hij les had van onder anderen Jan van Eyl en Pearl Perlmuter. Hij studeerde in 1980 af met waterplastieken. De kunstenaar woont en werkt tegenwoordig in Groningen.

Rikken maakte in het Werkmanjaar (1995) een stalen brug voor de Gallery Art Show. De Werkmanbrug werd in 1998 geplaatst in de Soendavijver in de stad Groningen.

Hans Rikken (1956) heeft veel opdrachten gedaan. Verspreid over het hele land staan er ongeveer 35 sculpturen van hem. Behalve dat hij het iedere keer weer een uitdaging vindt om een opdracht tot een goed en origineel einde te brengen, heeft hij daardoor in de loop der jaren een enorme ervaring opgedaan met materialen en met de manier waarop materialen gecombineerd kunnen worden. Die brede ervaring komt hem in zijn vrije werk duidelijk goed van pas.

Met name in het begin van zijn carrière werkte Rikken veel met bestaande objecten, objecten die hij in zijn directe omgeving of tijdens wandelingen vond. Die werkwijze is niet volledig veranderd, alleen maakt hij nu de in zijn ogen nog ontbrekende onderdelen van een werk steeds vaker zelf. Daarvoor hoeft hij alleen maar om zich heen te reiken, want er is ‘voorraad’ genoeg.

Een blik in het atelier maakt een ander kenmerk van zijn werk eveneens onmiddellijk duidelijk: het ene beeld vormt meestal de basis voor het volgende. Ze inspireren elkaar, ze leiden naar en tot elkaar, ze roepen elkaar in het leven.

Hans Rikken heeft niet een vast thema in zijn werk. Hij zegt zelf dat dromen een belangrijke rol spelen bij het ontstaan ervan. Hij droomt soms letterlijk werken. Vooral het “rariteitendeel” van zijn dromen blijkt heel inspirerend te zijn. Zoals hij het vertelt, is het niet vreemd om te concluderen dat bij hem een droom fungeert als een schets bij een andere kunstenaar. Verder kan een tekst of een bijzonder geformuleerde zin uit een lied of een gedicht de inspiratie zijn voor een sculptuur. Ook zijn de vele wandelingen in de natuur en wat hij daarbij ziet of wat zich dan aan hem opdringt de aanleiding voor een nieuw werk. Een opvallend beeld uit een documentaire op ‘National Geographic’ kan eveneens de aanleiding vormen.

Soms zijn de sculpturen figuratief – bijvoorbeeld een kop die hij heeft gemaakt naar aanleiding van de dood van zijn vader – maar meestal lopen abstractie en figuratie in elkaar over of gaan in elkaar op. Een beeld bestaat altijd uit verschillende onderdelen. Die beeldelementen worden met elkaar gecombineerd, als een collage of een assemblage. Opvallend daarbij is, dat de meeste verticaal gericht zijn. Daar zit geen diepe gedachte achter, dat lijkt bij het maakproces als vanzelf te gebeuren. Het spannende van deze werkwijze is, dat niet alleen de combinatie van verschillende vormen voor verrassingen zorgt, maar dat ook de combinatie van volledig van elkaar afwijkende materialen onvoorspelbare resultaten weet op te leveren.

Eigenlijk kun je zeggen dat hij bij ieder beeld een verhaal vertelt, het liefst een absurd verhaal, een verhaal met Kafkaiaanse trekken. Dat verhaal is nooit helemaal afgerond, het biedt de kijker altijd de mogelijkheid zijn eigen versie te maken. Dat komt omdat Rikken, zoals hij zelf zegt, “lucht om zijn beelden” creëert, vergelijkbaar met de stukken wit bij poëzie. Hij zorgt letterlijk en figuurlijk voor ruimte. Zijn sculpturen suggereren eerder dan dat ze een verhaal met een begin en een eind vertellen.

Voor de ontwikkelingen in zijn werk heeft hij een even simpele als logische verklaring. Hij “markeert met zijn sculpturen zijn leven”. De gebeurtenissen en veranderingen in zijn leven – ouder worden, meer ervaring krijgen, een open oog hebben voor de veranderende technische mogelijkheden etc. – weerspiegelen zich in zijn werk.

Wat me bij het bezoek aan zijn atelier eveneens opviel is, dat Hans Rikken geen getormenteerde kunstenaar is. Hij staat optimistisch in het leven en heeft daardoor zichtbaar plezier in het creëren. Het geeft hem nog steeds voldoening om zichzelf te verrassen met weer een andere sculptuur, van weer een andere samenstelling, met weer een ander narratief effect op de kijker.