Jodocus Hondius (gelatiniseerde versie van zijn Nederlandse naam: Joost de Hondt) (17 oktober 1563 - 12 februari 1612) was een Vlaamse en Nederlandse graveur en cartograaf. Hij wordt soms Jodocus Hondius de Oude genoemd om hem te onderscheiden van zijn zoon Jodocus Hondius II. Hondius is vooral bekend om zijn vroege kaarten van de Nieuwe Wereld en Europa, voor het herstel van de reputatie van het werk van Gerard Mercator, en voor zijn portretten van Francis Drake. Hij erfde en publiceerde de platen van Mercator opnieuw, waardoor zijn nalatenschap nieuw leven werd ingeblazen en hij er ook voor zorgde dat zijn werk onafhankelijk werd herzien. Als een van de opmerkelijke figuren in de Gouden Eeuw van de Nederlandse cartografie (ca. 1570-1670), hielp hij in de 17e eeuw Amsterdam te vestigen als het centrum van de cartografie in Europa.
Hondius werd geboren in Wakken en groeide op in Gent. In zijn vroege jaren vestigde hij zich als graveur, instrumentenmaker en globemaker. In 1584 verhuisde hij met zijn zus Jacomina naar Londen om te ontsnappen aan de religieuze moeilijkheden in Vlaanderen. In 1587 trouwde hij in Londen met Colette van den Keere, dochter van Hendrik, een graveur van metaalletters, en werkte samen met haar broer Pieter, ook een kaartenmaker en graveur.
Terwijl hij in Engeland was, speelde Hondius een belangrijke rol bij het bekendmaken van het werk van Francis Drake, die eind jaren 1570 een reis om de wereld had gemaakt. In het bijzonder produceerde Hondius in 1589 een nu beroemde kaart van de baai van New Albion, waar Drake kortstondig een nederzetting vestigde aan de westkust van Noord-Amerika. De kaart van Hondius was gebaseerd op dagboeken en ooggetuigenverslagen van de reis en heeft lange tijd geleid tot speculaties over de precieze locatie van Drake's landing, waarvan nu wordt aangenomen dat deze zich op Drakes Estero in Californië bevindt. Hondius wordt ook beschouwd als de kunstenaar van verschillende bekende portretten van Drake die zich nu in de National Portrait Gallery in Londen bevinden. Ook had Hondius kaarten gegraveerd in de Mariners Mirrour (1588) en de eerste Engelse globes, die van Emery Molynex voltooid in 1592. [Nodig citaat]
Het gebruik van meerdere bronnen door Hondius (of zijn voorgangers) kan worden geïllustreerd aan de hand van deze kaart van Azië, die Peking drie keer laat zien: tweemaal als Khanbaliq (Combalich in het land van "Kitaisk" aan de rivier de Ob, en Cambalu, in "Cataia" ) en eenmaal als Paquin (Beijing), in de prefectuur Xuntien (Shuntian)
In 1593 verhuisde hij, samen met zijn vrouw en Pieter van der Keere, naar Amsterdam waar hij tot het einde van zijn leven bleef. In samenwerking met de Amsterdamse uitgever Cornelis Claesz kocht hij in 1604 de platen van Gerard Mercators Atlas van de kleinzoon van Mercator. Het werk van Mercator was weggekwijnd in vergelijking met het rivaliserende Theatrum Orbis Terrarum van Ortelius. Hondius publiceerde het werk van Mercator opnieuw met 36 extra kaarten (die werden toegevoegd aan 107 originele kaarten), waaronder een aantal die hij zelf had gemaakt. Ondanks de toevoeging van zijn eigen bijdragen, gaf Hondius Mercator alle eer als de auteur van het werk en noemde hij zichzelf als de uitgever. Hondius' nieuwe editie van het werk van Mercator was een groot succes en was na een jaar uitverkocht. Hondius publiceerde later een tweede editie, evenals een pocketversie Atlas Minor. De kaarten zijn sindsdien bekend geworden als de "Mercator/Hondius-serie". Hondius was een neef van Abraham Goos, en hij leerde Goos kaarten maken en graveren.
In de Franse editie van de Atlas Minor vinden we een van de eerste voorbeelden van een thematische kaart met kaartsymbolen. Dit is een kaart met de titel Designatio orbis christiani (1607) die de verspreiding van grote religies laat zien.
Hondius gebruikte koperplaten om de atlas The Theatre of the Empire of Great Britaine van John Speed, die in 1611/2 werd gepubliceerd, af te drukken.
Hondius stierf, 48 jaar oud (1612), in Amsterdam. Na zijn dood werd zijn uitgeverijwerk in Amsterdam voortgezet door zijn weduwe, twee zonen, Jodocus II en Henricus, en schoonzoon Johannes Janssonius, wiens naam na 1633 als mede-uitgever in de Atlas voorkomt.[8] Uiteindelijk werden er, te beginnen met de eerste editie in het Latijn in 1606, ongeveer 50 edities van de Atlas uitgebracht in de belangrijkste Europese talen. In de islamitische wereld werd de atlas gedeeltelijk vertaald door de Turkse geleerde Kâtip Çelebi. De serie wordt soms de "Mercator / Hondius / Janssonius" -serie genoemd vanwege de latere bijdragen van Janssonius.
Geleerden hebben betoogd dat de globes die zijn afgebeeld in The Astronomer uit 1668 en The Geographer uit 1669 van de gevierde 17e-eeuwse schilder Johannes Vermeer gebaseerd waren op een paar globes van Hondius. Nauwkeurige inspectie van deze twee globes onthult opvallende overeenkomsten met een paar globes gemaakt in 1618 door Hondius. De bollen zijn gemaakt als hangers, de ene stelt de aarde voor en de andere de sterrenbeelden. In Vermeer's The Astronomer raadpleegt de geleerde een versie van Hondius' hemelglobe en in The Geographer is Hondius' aardbol boven op de achterkast te zien. Een versie van Hondius' hemelglobe is te vinden in het Scheepvaartmuseum in Amsterdam en de terrestrische globe is te vinden in The Hispanic Society Museum & Library in New York City.
