Wadden sea - Pieter Mortier, 1693 1693

Pieter Mortier

PapierAfdrukken
61 ⨯ 88 cm
€ 1.650

Inter-Antiquariaat Mefferdt & De Jonge

• Over kunstwerk
  Carte des Entrees du Suyder Zee et de L'Embs avec les Isles Bancs et Costes Comprises entre La Hollande et la Frise Orientale. [Kaart van de ingangen van de Zuiderzee en de Eems, inclusief de zandbanken en kusten, tussen Holland en oostelijk Friesland.] Gravure vervaardigd in 1693 door Herman van Loon, gedrukt van twee koperplaten, uitgegeven te Amsterdam door Pieter Mortier als deel van diens Le Neptune François. In de tijd met de hand gekleurd. Afm.: 61,3 x 88,9 cm. Grote gedetailleerde paskaart van de ingang van de Zuiderzee gezien van zuid naar noord. De meeste kleine plaatsen zijn aangegeven met een kerk of ander gebouw, van sommige steden zijn de fortificaties te zien. Met inzetkaart van de Zuiderzee van Urk tot aan Amsterdam. De Zuiderzee lag vol zandbanken en andere ondieptes. Daardoor was het een moeilijk vaarwater. Vooral in het noordelijke deel - de huidige Waddenzee - konden schepen met moeite een route vinden. Daarvoor gebruikten schippers kaarten als deze waarop dieptes, zandbanken, bakens en visfuiken zijn aangegeven. Le Neptune François, die wordt beschouwd als de fraaiste en kwalitatief meest hoogstaande zeeatlas die in de zeventiende eeuw in Amsterdam werd uitgegeven, is een zogenaamde contrefaçon: een nadruk. Pieter Mortier (1661-1711) wilde hiermee de concurrentie aangaan met De nieuwe groote lichtende zeefakkel, de indrukwekkende zeemansgids waarmee Johannes van Keulen (1654-1715) zich vanaf 1681 een monopoliepositie op het terrein van de maritieme cartografie had verworven. Jean Colbert (1619-1683) gaf in de tachtiger jaren van de zeventiende eeuw een groep wiskundigen en astronomen van de Académie Royale des Sciences opdracht om in samenwerking met hydrografen van de Franse marine de kusten van het Europese continent van Noorwegen tot Gibraltar in kaart te brengen. Het resultaat van deze onderneming, een schitterend gegraveerde atlas in 29 bladen, uitgegeven onder verantwoordelijkheid van de koninklijk geograaf Alexis-Hubert Jaillot (1632-1712) rolde in 1693 van de drukpersen van de Imprimerie Royale in Parijs. Nog datzelfde jaar verscheen in Amsterdam de nadruk van Pieter Mortier die identiek was gegraveerd en gedrukt. Mortier, de zoon van een Franse politieke vluchteling, had in 1690 het privilege verkregen om de kaarten en atlassen van Franse uitgevers in Holland te verspreiden. Hij vatte dat recht ruim op. Omdat hij niet aan de originele koperplaten kon komen, liet hij de kaarten opnieuw graveren. Vervolgens bracht hij de atlassen onder vermelding van het oorspronkelijke impressum op de markt. Zo ook Le Neptune François. Prijs: Euro 1.650,-
• Over kunstenaar

  De eerste Pieter Mortier (Leiden, 1661 – Amsterdam, 1711) was de zoon van een politiek vluchteling uit Frankrijk en werd kaartenmaker en graveur. Hij reisde in 1681–1685 naar Parijs en keerde daarna terug naar Amsterdam, waar hij van 1685 tot 1711 als boekverkoper opereerde.

  Hij verwierf in 1690 het voorrecht kaarten en atlassen van Franse uitgevers in Amsterdam uit te geven voor de Nederlandse markt. Hij gebruikte dit voorrecht om een vergelijkbare reeks privileges te winnen voor het drukken van een "geïllustreerde gedrukte bijbel" in 1700. Ook bekend als "Mortier's Bible" (Nederlands: Mortierbijbel of Prentbijbel Mortier), de officiële naam van dit boek was Historie des Ouden en Nieuwen Testaments, verrykt met meer dan vierhonderd printverbeeldingen in koper gesneeden ("Geschiedenis van het Oude en Nieuwe Testament: verrijkt met meer dan vierhonderd gedrukte illustraties in koper gesneden").

  In Amsterdam was hij gevestigd in Middeldam, 1685–1686, en vervolgens in Vijgendam, 1686–1711. Zijn uithangbord was "Stad van Parijs" tussen 1685 en 1700. Het was bekend dat hij een fictief uitgeversadres gebruikte in Antwerpen en ook in Londen. De Short Title Catalogue Nederland schrijft het verschijnen van 261 titels toe aan Pieter Mortier I.

  Tijdens het eerste decennium van de achttiende eeuw daagde Mortier de hugenoot Estienne Roger uit voor de dominantie van de polyfone bladmuziekmarkt door een prijzenoorlog te voeren.

  Hij trouwde met Amelia 's-Gravensande (1666–1719), die als weduwe zijn uitgeverij tot aan haar dood leidde. Het echtpaar kreeg twee zonen, Pieter Mortier II (zie hieronder) en Cornelis Mortier (1699–1783), die samen met Johannes Covens I (1697–1774) de kaartenuitgeverij Covens & Mortier (1721–1866) oprichtte die later de grootste cartografische uitgeverij in de achttiende eeuw.

Bent u geïnteresseerd om dit kunstwerk te kopen?