De voor- en nadelen van online kunstveilingen uitgelegd

Er bestaan tegenwoordig veel verschillende soorten kunstveilingen waarbij je online op kunstwerken kunt bieden. Kunst kopen via een online kunstveiling is een leuke en avontuurlijke manier om je eerste kunstwerk te kopen of je collectie verdere uit te breiden. Maar besef wel dat het ook risicovolle manier kan zijn. In dit artikel geven we inzicht in welke soorten online kunstveilingen er allemaal zijn en een aantal tips en tricks ten aanzien van de werking van online kunstveilingen om zo wel overwogen kunst te kunnen kopen.

Risico's van kunstveilingen 

Een risico van een online kunstveiling is dat je niet altijd de garantie hebt van echtheid en kwaliteit van het kunstwerk; het is vaak niet gecureerd door experts. Ook kun je meestal het kunstwerk niet ruilen als het toch niet bevalt. Bij gerenommeerde galeries, kunsthandels en antiquairs kan dit vaak wel.

Maar kunst kopen via een online kunstveiling kan aan de andere kant ook erg lucratief zijn. Het biedt je de kans, als je een beetje geluk hebt of als je jezelf goed hebt voorbereid om voor een relatief lage prijs een origineel kunstwerk op de kop te tikken. 

Een eerste en belangrijke tip is, vooral als je voor het eerst een kunstwerk via een online kunstveiling koopt, om niet meteen al te hoog te bieden. Wellicht zul je dan niet meteen het kunstwerk winnen maar het geeft je de tijd om het 'mechanisme' van een online veiling beter onder de knie te krijgen en bovendien een beter gevoel te krijgen van de dynamiek en de marktvraag van bepaalde categoriëen kunstvoorwerpen.

Het is ook zeker aan te raden, wanneer je een bepaald kunstvoorwerp op het oog hebt, om van te voren even te vergelijken op het internet wat vergelijkbare kunstwerken in het verleden hebben opgebracht of wat er momenteel bij galeries en kunsthandels te koop is.

_{Een aankondiging van één van de eerste kunstveilingen door Mr. Christie in 1819} 

Type online kunstveilingen

Er bestaan diverse type kunstveilingen die online kunst verkopen. We onderscheiden in dit artikel grofweg: de 'exclusieve kunstveilingen' en de 'kunstveilingen die meer voor het grote publiek' zijn. Bij de 'exclusieve veilingen' worden vaak de bekendere kunstwerken geveild (vaak gecureerd) en daarvan zijn vaak de prijzen hoger.

Bij de populairdere kunstveilingen voor het grote publiek zijn de startprijzen vaak wat lager en is het aanbod zeer divers in kwaliteit en zijn de kunstwerken vaak niet van tevoren gecureerd. 

Daarnaast zou je 'lokale kunstveilingen' en 'internationale' kunstveilingen kunnen onderscheiden. Bij lokale kunstveilingen kun je vaak de kunst 'in het echt van tevoren' via kijkdagen bekijken. Bij de 'internationale kunstveilingen of kunstplatformen' zul je vaak op basis van de online gepubliceerde afbeeldingen en de bijgevoegde informatie een oordeel moeten vormen.

Lokale online kunstveilingen en kijkdagen

Voor veel lokale kunstveilingen bestaat de mogelijkheid om van tevoren de kunst in het echt te bekijken op speciale kijkdagen. Uiteraard hoeft dit niet en kun je ook gewoon de online catalogus opvragen en online bieden via de website.

Maar het is vooral erg leuk om een keer langs te gaan bij een kijkdag van zo'n lokale kunstveiling. Je kunt dan ook wat beter inschatten of het kunstwerk in het echt voldoet aan je verwachtingen. Vaak verschillen namelijk in het echt de kleuren, de textuur, de afmetingen en de kwaliteit ten opzichte van een foto.

Een tip als je een mooi stuk ziet tijdens de kijkdag van een kunstveiling is om één van de medewerkers erbij te roepen en diegene te vragen om iets meer te vertellen over het voorwerp. En wees vooral ook niet bang om het kunstwerk op te pakken en ook eens aan de achterkant of de onderkant van het kunstwerk te kijken, vaak zijn daar de grootste geheimen te ontdekken!

Bekende lokale kunstveilingen in Nederland, die ook kijkdagen organiseren, zijn: Veilinggebouw de Zwaan en AAG in Amsterdam, Van Spengen in Hilversum of Vendue Rotterdam of Venduehuis in Den Haag.

Het is zeker de moeite waard om eens een keer langs te gaan en de sfeer te proeven! Je dient bij een kijkdag van een kunstveiling wel vaak van tevoren even een afspraak te maken om langs te kunnen komen.

_{Voorbeeld van een kijkdag van een lokale kunstveiling nog voordat de daadwerkelijke kunstveiling begint} 

Internationale online kunstveilingen en platformen 

Er bestaan ook een aantal internationale online kunstveilingen en platformen. Daarbij is het gezien de afstand lastiger om het kunstwerk in 'levende lijve' te zien. het voordeel is wel dat je 'wereldwijd' online mee kunt bieden op een bepaald kunstwerk.

De meest bekende en exclusieve kunstveilingen zijn natuurlijk Sotheby's en Christies. Maar als je kunst wilt kopen op een laagdrempeligere manier, dan kun je bijvoorbeeld beginnen met een kunstveiling als Catawiki. Nadeel van dit platform is dat er slechts 'curatie op afstand' plaats vindt en dat de zogenaamde experts de kunstwerken niet in het echt hebben kunnen zien.

Maar kijk ook eens naar de online kunstveilingen van Invaluable, Barnebys, Bonhams, Live Auctioneers of Real Live Auctions. Sommige van deze partijen hebben een speciale app en zijn eigenlijk meer verzamelplatform waarbij meerdere internationale kunstveilingen zijn gebundeld. Op deze platformen vindt vaak helemaal geen curatie plaats of de verkopende partij moet zelf toevallig een galerie of kunsthandel zijn.

Omdat het bij internationale kunstveilingen niet altijd mogelijk is om kunstwerken in het echt te bekijken, zul je vaak af moet gaan op de afbeeldingen die getoond worden op afbeeldingen, daarbij loop je het risico dat het object achteraf in werkelijkheid toch tegenvalt.

Mocht je van tevoren twijfels hebben over het betfreffende kunstwerk, weet dan dat er bij al dit soort veilingen de mogelijkheid bestaat om van te voren online meer foto's op te vragen en aanvullende vragen te stellen over het betreffende kunstwerk. Het kunstwerk ruilen als het tegenvalt is vaak niet mogelijk bij dit soort veilingen of je moet iets gekocht hebben wat niet overeenkwam met de getoonde informatie.

_{Een voorbeeld van een internationale kunstveiling van Sotheby's}

Het mechanisme van online kunstveiling uitgelegd 

Vaak hebben online kunstveilingen en veilingplatformen een eigen app en dien je enkele dagen voordat de veiling begint jezelf te registreren. Hierbij worden dan onder andere je betaal- en contactgegevens gecontroleerd. Dus wees op tijd voordat de veiling begint! Als je uiteindelijk wilt bieden op een kunstwerk dan is er vaak een van te voren een minimale inzet (reserve price) ingesteld en ook vaak een verwachte prijsrange waarvan men denkt dat het werk ongeveer gaat opbrengen. Hoewel deze 'te verwachten opbrengst' een redelijke indicatie van de marktwaarde kan geven, is het toch raadzaam om eerst even zelf goed te kijken wat vergelijkbare objecten in het verleden hebben opgebracht of wellicht nog te koop zijn voor een bepaalde prijs.

Je hoeft op het moment dat de kunstveiling begint overigens niet zelf (online) aanwezig te zijn. Vaak stel je van tevoren een maximaal bedrag in voor je bod, het zogenaamde 'absentee bid'. Dit maximum is voor de anderen niet direct zichtbaar, dus je moet hierbij hopen dat anderen nog voor jouw maximale bod afhaken. Je kunt ook 'live online' aanwezig zijn en bieden wanneer het stuk daadwerkelijk geveild wordt. Het voordeel daarbij is dat je makkelijker kunt anticiperen op die kunstwerken waar niet of nauwelijk op wordt geboden.

_{Voorbeeld van een bekend kunstveilingsplatform 'Invaluable' dat toegang geeft tot verschillende internationale kunstveilingen} 

Verborgen kosten van een online kunstveiling  

En mocht je uiteindelijk een winnend bod hebben gedaan, hou er rekening mee dat hier de verzendkosten, de verzekeringskosten en de eventuele invoerbelasting en de BTW nog niet bij inzitten. Dus het totaalbedrag kan nog aardig oplopen, soms wel met enkele honderden euro's. Zeker als je kunstwerken bijvoorbeeld vanuit Amerika of de UK naar Europa wilt verschepen kunnen de verzend- en invoerkosten nog behoorlijk oplopen.

Vaak wordt de internationale verzending niet zelf gedaan door het betreffende veilinghuis maar geven zij wel suggesties voor verschillende transportbedrijven waarmee zij regelmatig werken. Het loont hierbij zeker de moeite om 2 of 3 verschillende offertes op te vragen aangezien de kosten nog weleens willen verschillen. We gaven ook eerder aan dat bij dit soort kunstveilingen ook niet altijd gegarandeerd wordt dat het kunstwerk origineel of van goede kwaliteit is en dat retourneren vaak lastig is dus hou hier rekening mee.

Samenvattend

Kortom, kopen via kunstveilingen kan spannend en lucratief zijn maar zeker als je nog niet echt bekend bent met kunstveilingen is 'de tip' om bij je eerste biedingen niet meteen te hoog te beginnen, gezien de risico's en de 'verborgen' kosten. Als je al iets bekender bent met online kunstveilingen en je weet heel goed welk kunstwerk je precies zoekt, waar je op moet letten en wat je er maximaal voor wilt betalen, dan zullen de risico's uiteindelijk minder worden. 

Is een kunstveiling niet echt iets voor u? En mocht u toch op een risicoloze wijze, gecureerde kunst willen bekijken en eventueel kopen via gerenommeerde galeries tegen een vaste prijs dan kunt u hier terecht op Gallerease, Europa's mooiste kunstwerken binnen handbereik!

Meer lezen over algemene tips met betrekking tot het kopen van kunst? Lees ook ons artikel: "Praktische tips bij het kopen van je (eerste) kunstwerk!