Over de kunstenaar
Reinier Nooms (ca. 1623 – 1664), ook bekend als Zeeman of Seeman (Nederlands voor "zeeman"), was een vooraanstaand Nederlands maritiem schilder en etser, geroemd om zijn opmerkelijk gedetailleerde afbeeldingen van schepen en zeegezichten. Vanaf de jaren 1650 begon Nooms met het produceren van een serie etsen die niet alleen schepen vastlegden, maar ook kust- en stedelijke topografieën. Zijn werk, gekenmerkt door buitengewone precisie en verfijning, werd een maatstaf voor andere kunstenaars die maritieme scènes uitbeeldden.
Hoewel concrete details van Nooms' leven schaars zijn, werd hij waarschijnlijk geboren en stierf hij in Amsterdam. Voordat hij zich op de kunst stortte, leidde hij een ruig, avontuurlijk leven als zeeman. Zijn overgang naar schilderen en tekenen, die rond 1643 begon, is gehuld in mysterie, omdat er weinig informatie is over hoe hij zijn artistieke vaardigheden ontwikkelde. Zijn intieme kennis van schepen, verzameld tijdens zijn tijd op zee, is echter duidelijk zichtbaar in zijn werk. Zijn afbeeldingen van schepen en buitenlandse havens staan bekend om hun technische nauwkeurigheid, waardoor ze onschatbare referenties zijn voor andere kunstenaars uit die tijd.
Nooms' artistieke nalatenschap is nauw verbonden met de Engels-Nederlandse Oorlogen, die dienden als inspiratie voor veel van zijn schilderijen. Een van zijn beroemde werken toont de Amalia, het vlaggenschip van Admiraal Maarten Tromp, afgebeeld vóór de cruciale Slag bij de Downs. Dit werk is nu te zien in het National Maritime Museum in Greenwich, VK. Een ander opmerkelijk schilderij, dat de Slag bij Livorno in 1653 uitbeeldt, is te vinden in het Rijksmuseum in Amsterdam.
Gedurende zijn carrière reisde Nooms veel. Hij bracht tijd door in Parijs (1650-1652, 1656), bezocht Venetië en mogelijk Berlijn in 1657. Hij zeilde ook langs de Noord-Afrikaanse kust met de beroemde Nederlandse admiraal Michiel de Ruyter tussen 1661 en 1663. Hoewel de details van zijn persoonlijke leven onduidelijk zijn, trouwde hij met Maria Moosijn uit Brugge en het paar kreeg twee dochters, gedoopt in 1653 en 1655.
Tijdens de jaren 1650 publiceerde Nooms een reeks etsen met schepen en gedetailleerde topografische weergaven. Deze etsen, verspreid door uitgevers Cornelis Danckerts en Clement de Jonghe, werden een belangrijke bron van inspiratie voor andere kunstenaars en lieten Nooms' nauwgezette aandacht voor detail en technische vaardigheid zien.
Een van zijn laatste werken, gemaakt in 1664, biedt een weids uitzicht op de haven van Amsterdam, met de nadruk op de IJ-baai en het 's Lands Zeemagazijn, het Nederlandse marinearsenaal, dat nu het Nederlands Scheepvaartmuseum huisvest. Passend genoeg wordt dit meesterwerk vandaag de dag in het museum tentoongesteld.
Nooms' invloed reikte verder dan zijn leven en vormde het werk van latere kunstenaars zoals de 19e-eeuwse Franse etser Charles Meryon. Meryon, diep geïnspireerd door Nooms' etsen van stadsgezichten van Parijs, wijdde verschillende van zijn eigen etsen van de Franse hoofdstad aan Nooms, waarbij hij hem eerde door middel van poëtische inscripties.
Reinier Nooms blijft een spilfiguur in de maritieme kunst, zijn werken worden gekoesterd vanwege hun historische en artistieke betekenis, en bieden tijdloze blikken op de schepen en zeegezichten van de 17e eeuw.